Rollen:
Rollen zijn heel moeilijk af te stellen, hier wat tips en uitleg. Wat je rollen doen is
eigenlijk heel simpel; ze bepalen het toerental van je cilinder, licht is veel toeren en zwaar is weinig toeren. Bij elke
scooter ligt het topvermogen wel zo ongeveer bij een ander toerental, zeker als je al eerder wat aan je scooter hebt gedaan.
Stel dat je te zware rollen hebt gemonteerd, dit kun je vergelijken met een auto, als je in een auto wegrijdt,
en je staat geschakeld in de 4, komt de auto haast niet weg, omdat dan de motor niet genoeg kracht heeft. Dit is ook zo met
rollen, als je te zware rollen hebt kan je motor het vermogen niet opbrengen, en dus rijd je met een hoop vermogenverlies.
Wel heb je met te zware rollen een iets hogere top dan met te lichte, want vergelijk dat maar weer met die auto die in de
4 wegrijdt. Stel dat je te lichte rollen hebt gemonteerd, dan krijgt je scooter ineens
een hoop toeren (want lichtere rollen betekent meer toeren), maar het kan zijn dat je scooter helemaal geen hoop toeren nodig
heeft, en zich al goed voelt bij een lager toerental. Nu kan je scooter de kracht niet aan je achterwiel kwijt en verlies
je dus een hoop vermogen. Als dat zo is dan moet je direct het rollergewicht omhoog gooien, niet alleen omdat je vermogen
verliest, maar ook omdat je door te veel toeren, veel slijtage en verhitting hebt, deze combinatie zorgt voor een (veel) kortere
levensduur van je scooter, en dat wil je natuurlijk voorkomen. Met te lichte rollen trek je wel iets harder op dan met te
zware (vergelijk maar weer met een auto die in zijn 1 wegrijdt, gaat sneller dan een auto die in zijn 4 wegrijd).Wel kun je
beter te zware rollen hebben dan te lichte, tenminste als je je scooter nog wat langer wil gebruiken, maar als je daar nix
omgeeft, kun je het rollergewicht omlaag doen, want het geluid is wel wreed...Nou hoe stel je die krengen af? Tsja voorzover
ik weet bestaat daar niet iets van een trucje voor. Wat kun je dan wel proberen? Het enigste hoe je je rollen kan afstellen
is simpelweg het aanvoelen/horen van je scooter. Als je dus het gevoel hebt dat je motor te veel toeren maakt als ie rijd
in vergelijking met de snelheid die je maakt, heb je dus een te laag rollengewicht, andresom natuurlijk ook, als je scooter
te weinig toeren maakt, verlaag dan het rollengewicht. Als je een toerenteller hebt gaat het afstellen wel een heel stuk makkelijker,
koop je bijvoorbeeld een andere uitlaat,dan meotj e gewoon in de scootin' kijken op welk vermogen de uitlaat zijn topvermogen
aflevert, vervolgens vervang wel je je rollers net zo lang totdat je op het gewenst aantal toeren zit. Wel is het natuurlijk
erg klote om uit te zoeken, omdat je maar 2 setjes rollen meekrijgt bij de uitlaat, en het kost je dan dus best veel om het
te gaan uitzoeken...Het is ook niet erg goed voor je krukas om telkens je vario er op aan af te schuiven, strax is je krukas
misschien versleten, en dat is toch wel een duur geintje. En het is niet alleen de krukas, maar ook de karterkap, die met
plus minus 12 inbussen vast zit, die je telkens er af en erop moet schroeven.

Nu kost een setje rolletjes iets van een 10 euro . Er zijn gelukkig van die mooie Polini setjes
(zie hierboven), dat zijn echte afstel rollers, puur gemaakt om mee af te stellen, en niet voor langdurig gebruik. Zoals je
ziet heb je vier verschillende gewichten, maar treur niet, je kan bijvoorbeeld één 4,5 grams rolletje samen met een 3,5 grams
rolletje combineren, en voila, je hebt een gemmideld gewicht van 4,0 gram, hierbij moet je wel zorgen dat in elk van de drie
delen van je vario een paartje moet zitten (paartje = 1*3,5 + 1*4,5). Je kan dus besluiten zoiets te kopen. Als je niet weet
hoe je je vario los moet maken: Omdat de krukas met de vario er om heen meedraait als je kracht wil zetten,
moet je dus de vario vastzetten, omdat die niet echt lukt moet het anders. Hier heb je dus een luchtsleutel voor nodig (deze
luchtsleutel geeft heel veel tikken per seconde waardoor je de moer laat "schrikken" en hij loskomt voordat de as meedraait).
Als je nou geen luchtsleutel hebt kun je een paar dingen doen. Je kan naar iemand toegaan die er wel 1 heeft (fiesteboer ofzo)
of je kan proberen hem los te maken met een normale sleutel. Die moet je op de moer zetten, en dan moet je er met een hamer
een stel tikken op geven, dit werkt alleen niet als ie door iemand met een luchtsleutel erg vast is gedraaid. Dit is misschien
niet al te goed voor je krukas, misschien tik je hem zo krom. Het beste kun je gewoon een bougiestop kopen bij je dealer,
die draai je op de plek van de bougie erin, zodat je zuiger wordt gestopt (daarom heet het ook vaak een zuigerstop), nu kun
je ook de moer losdraaien. Ook zou je naar een fietsenboer kunnen gaan om hem te laten afstrellen,
als je scooter nog erg standaard is, weet de fietsenmaker het vaak het beste, als je een goed opgevoerde scooter hebt kun
je misschien beter naar een uitermate goede winkel gaan.
Wanneer rollen/gewichten vervangen? Je gaat je rollen vervangen als je scooter niet meer goed
of toeren komt, dipjes heeft, of gewoon omdat ze versleten zijn.
Het is fout om te zeggen dat je met lichtere rollen sneller op trekt dan met zwaardere: lichtere rollen maakt ie meer
toeren, en zwaardere minder. Als je scooter ‘overtoeren’ maakt, moet je zwaardere rollen proberen. Te weinig
toeren lichteren.
Hoe rollen vervangen? Ten eerste ga je je carterkap eraf halen. Bij sommige scooters moet je hiervoor
ook gedeeltelijk je luchtfilter demonteren. Hiervoor heb je een imbussleutel nodig (meestal maat 5).
Als je carterkap
eraf is zie je (als je ervoor staat) links van je de vario, rechts van je het koppelinghuis (hierachter zitten de koppeling
en de achterpoulies).
 (je halfpouli, met daarachter je v-snaar en vario) Je vario kun je door middel van een aantal ‘hulpmiddelen’
eraf halen: Je kan gebruik maken van een luchttol (lang niet iedereen heeft zo’n ding thuis staan), een zuigerstop
(kost rond de 5 euro), een vario-blokkeerplaatje (kost een paar euro) of een vario demontage sleutel van Buzetti (rond de
14 euro). Een zuigerstop is niet zo goed voor je zuiger en naaldlagers. De beste, en veiligste manier is een vario
demontage sleutel van Buzetti, maar deze is helaas niet voor elk scootertype verkrijgbaar. Als je eenmaal je variomoer
los hebt, kun je je startrondsel eraf halen, en je half pouli. Daarna kan je de vario, graden deksel en variobus eraf halen.
 (Vario)  (Gradendeksel)  Je ziet nu de rollen zitten in de vario. Haal deze eruit, en doe de nieuwe erin (zorg wel dat je de goede maat
rollen erin doet). Doe de gradendeksel er weer op, en dan kan je alles weer erop zetten. (in omgekeerde volgorde). TipPolini
heeft van die testrollensetjes met verschillende gewichten. Zo kun je je scooter makkelijk afstellen. Maar let op, deze
zijn alleen om te TESTEN, niet voor dagelijks gebruik.
Gewichten & Rol maat Hier vind je de lijst met maten en gewicht van rollen die zich in je scooter bevinden..
Aprilia |
Type |
Gram |
Maat |
Amico '97 |
7,0 |
15x12 |
SR AC |
5,2 |
15x12 |
SR LC |
6,5 |
15x12 |
Scarabeo |
7,0 |
15x12 |
Rally |
6,5 |
15x12 |
Beta |
Ark |
6,5 |
15x12 |
Quadra |
- |
15x12 |
Honda |
Vision |
7,5 |
16x13 |
Vision met-in |
8,5 |
16x13 |
SFX |
9,0 |
16x13 |
Italjet |
Dragster |
6,5 |
15x12 |
Formula 50 |
5,5 |
17x12 |
Velocifero |
5,5 |
17x12 |
Kymco |
Dj 50 |
8,5 |
16x13 |
Sniper |
7,5 |
16x13 |
Malaguti |
F12 |
6,5 |
15x12 |
F15 |
6,5 |
15x12 |
Peugeot |
Zenith/Buxy |
8,5 |
16x13 |
Speedfight |
8,5 |
16x13 |
Speedfight |
8,5 |
16x13 |
Puch |
Typhoon |
8,5 |
16x13 |
NRG/NTT |
8,5 |
16x13 |
NRG Mc2 |
7,5 |
17x13,5 |
Zip |
5,2 |
16x13 |
Piaggio |
Free |
8,5 |
16x13 |
Runner |
5,2 |
16x19 |
DNA |
5,2 |
16x19 |
ICE |
- |
16x19 |
Yamaha |
Axis |
6,5 |
15x12 |
Aerox |
6,5 |
15x12 |
Bw's |
6,5 |
15x12 |
Bw's Spy |
7,0 |
15x12 |
|